Myofasciale Triggerpoints zijn een van de meest over het hoofd geziene en genegeerde oorzaken van acute en chronische pijn (Hendler & Kozikowski, 1993). Tegelijkertijd vormen Triggerpoints een van de meest voorkomende musculoskeletale pijnaandoeningen (spier- en beenderpijnen) (Hidalgo-Lozano et al 2010; Bron et al., 2011a)
Door onze spieren kunnen we bewegen en het lichaam stabiliseren tijdens het bewegen. Daarvoor moeten de spieren zich kunnen aanspannen, maar ook weer ontspannen. Als de spieren te gespannen zijn en niet meer kunnen ontspannen, kunnen er Triggerpoints (pijnpunten) ontstaan, ze raken letterlijk overwerkt. De spieren voelen dan op sommige plaatsen harder, stijver en pijnlijker aan. Triggerpoints kunnen een lokale pijn of juist een hele uitstralende pijn veroorzaken.
Triggerpoints zijn grote veroorzakers van pijnklachten, maar kunnen ook nog verantwoordelijk zijn voor andere klachten en symptomen:
Belangrijke oorzaken van Triggerpoints
Triggerpoints kunnen primair ontstaan door een verkeerde lichamelijke houding, statische overbelasting van spieren, door langdurige korte repeterende bewegingen, langdurige stress op het lichaam, traumatische incidenten zoals een harde val of een verkeersongeluk.
Ze kunnen ook secundair ontstaan als er een een ziekte is geweest. Na langdurige lichamelijke immobilisatie door gips of een brace, na bijvoorbeeld een buikoperatie of een heupoperatie, bij slecht functionerende gewrichten (artrose – blokkades – scheefstand).
Wat is een Triggerpoint?
Een Triggerpoint (pijnpunt) is niet meer dan een kleine samentrekking in de spiervezels van een spier, waarin een verdikking voelbaar is. Deze plek kan heel spontaan, of alleen bij aanraking pijnklachten en andere symptomen opwekken. De grote van de pijnklacht kan heel erg verschillen. Het kan heel plaatselijk voelbaar zijn zonder dat het heel erg storend is. Of er kan juist een hele pijnlijke en wijdverspreide pijn voelbaar zijn, die heel erg vervelend en onhoudbaar is. De pijnklachten die door de Triggerpoints worden veroorzaakt zijn door het intensieve onderzoek van Travell & Simons in kaart gebracht en zijn nagenoeg bij ieder mens hetzelfde. Daarom zijn ze dus ook op te sporen en te behandelen!
Door de aanhoudende spanning in een Triggerpoint, wordt de bloedcirculatie in zijn nabije omgeving ernstig beperkt. Daardoor kunnen de voedingstoffen niet tot de kern komen en er ontstaat een tekort aan zuurstof en een overschot aan afvalproducten, die niet kunnen worden afgevoerd. Deze energiecrisis zet een zeer grote diversiteit van complexe processen in werking. Door het tekort aan zuurstof in de spiercel daalt het zuurgehalte (pH) naar de zure kant. Dit zorgt ervoor dat de zenuwuiteinden vele malen gevoeliger worden voor prikkels (drempel/grens voor het voelen van pijn daalt) en gaan dus eerder de signalen doorsturen naar onze hersenen.
Uiteindelijk ontstaat een vicieuze cirkel van spierspanning – pijn – nog meer spanning en nog meer pijn enzovoort. Triggerpoints hebben namelijk de vervelende eigenschap om zichzelf instant te kunnen houden, daarom kunnen er jarenlang lichamelijke klachten zijn.
‘Deze tekst is een samenvatting van de prachtige wetenschappelijke studies van: Travell and Simon’s – Jan Dommerholt & Fernández-de-las-Peñas et al. – Vele anderen en onze Belgische collega’s Jan Pattyn & Kris Demanet.’
Bronnen / boek: Trigger Point Dry Needling; An Evidence and Clinical-Based Approach second edition(2018). ISBN 978-0-7020-7416-5
Belangrijke oorzaken van Triggerpoints
Triggerpoints kunnen primair ontstaan door een verkeerde lichamelijke houding, statische overbelasting van spieren, door langdurige korte repeterende bewegingen, langdurige stress op het lichaam, traumatische incidenten zoals een harde val of een verkeersongeluk.
Ze kunnen ook secundair ontstaan als er een een ziekte is geweest, na langdurige lichamelijke immobilisatie door gips of een brace, na bijvoorbeeld een buikoperatie of een heupoperatie, bij slecht functionerende gewrichten (artrose – blokkades – scheefstand).
De werking van spieren?
Als we inzoomen in de spiervezels en de kleinste samentrekkende eenheid bekijken, komen we uit bij het Sarcomeer. In het Sarcomeer komen we de eiwitmoleculen Actine en Myosine tegen en doordat zij samentrekken en loslaten (koppelen en ontkoppelen) kunnen wij ons bewegen. Het proces ‘in beweging zijn en gaan bewegen’ kost energie (ATP + Zuurstof) en zijn er diverse mineralen (o.a. Calcium, Kalium, Natrium, Magnesium) nodig. Dit proces wordt in normale omstandigheden keurig door het lichaam geregeld.
Hoe ontstaat een Triggerpoint?
Hoe een Triggerpoint ontstaat heeft volgens wetenschappelijke studies te maken met de plaats waar de aansturende zenuwvezel contact maakt met de spiervezels (innerveert), het Motorische eindplaatje. In het Motorische Eindplaatje ontstaat er door constante overbelasting, of verkeerde belasting van de spieren een defect. Doordat het motorisch eindplaatje defect raakt, ontstaat er een lekkage van het stofje Acetylcholine. De Acetylcholine en het vrije Calcium in de synapsspleet zijn de stoffen die de Actine en Myosine laten samentrekken. Door deze lekkage ontstaan er op diverse plaatsen samentrekkingen van de spiervezels. Deze zijn voelbaar alsof er strakke strengen door de spieren lopen. We noemen deze ook wel Taut Bands.
Als men niet adequaat op de lichamelijke situatie kan reageren, kunnen er in de Taut Bands de veel besproken Triggerpoints (pijnpunten) ontstaan. Deze zijn voelbaar als knoopjes of verdikkingen in het spierweefsel. Deze kleine knoopjes duwen de kleine bloedvaatjes dicht. De bloedvaten (haarvaten) zijn belangrijk voor de aanvoer van zuurstof en voedingsstoffen (o.a. Glucose) naar de Mitochondriën. Voedingstoffen worden niet afgeleverd in de Mitochondriën (energiefabrieken) van de spiercellen, die op hun beurt geen ATP (Adenosinetrifosfaat) kan produceren. De bloedvaatjes zijn nodig om de geproduceerde afvalproducten weer af te voeren. Er ontstaat op microscopisch niveau een heuse energie crisis. Voor het ontkoppelen van de Actine en Myosine is energie nodig (ATP). Ontkoppeld de Actine en Myosine niet, dan is het onmogelijk om de spiervezels te laten ontspannen. Acetylcholine en het vrije Calcium kan niet worden weggespoeld / opgenomen en blijft in de synapsspleet hangen en de chemische omgeving van de spiercellen verslechterd (verzuurd).
Waardoor ontstaan er nu de pijn door Triggerpoints?
Als gevolg van de volgende factoren opgeteld:
ontstaat er een Ischemische omgeving. Als reactie daarop, worden er diverse neurotransmitters en ontstekingsbevorderende mediatoren losgelaten in het weefsel. Zij stimuleren de vrije zenuwuiteinden (sensoren) en hebben In “dit” geval een pijnprovocerende (uitlokkende) werking.
Neurotransmitters als:
De boven genoemde stoffen zijn in verhoogde aantallen in de Triggerzones aanwezig en stimuleren elkaar continu in de aanmaak van nog meer van deze stoffen. Zij hebben namelijk in elkaars aanwezigheid een nog sterkere werking in het uitlokken van pijnklachten, meer zelfs dan iedere stof los van elkaar. Door de verhoogde concentraties en een verlaagde pH, prikkelen ze continu (overbelasten) de vrije zenuwuiteinden en verlagen ze daardoor de minimale activatiewaarden van deze zenuwcellen.
Er ontstaat dus een verlaging van de pijngrens, je voelt dus sneller pijn (hyperalgesie). Deze abnormale prikkels worden door de grote diversiteit van de receptoren in de spieren en de Fascia opgevangen en verstuurd naar het centrale zenuwstelsel in het ruggenmerg. Als de prikkeling krachtig genoeg is en blijft, worden ze in het ruggenmerg weer doorgestuurd naar onze hersenen. Zij projecteren het weer terug naar plaatsen waar de pijn voelbaar is (Reffered Pain). Spieren en de Fascia zijn rijkelijk voorzien van deze receptoren meer dan, de huid, kapsels van de gewrichten, organen. Meer dan enig ander lichaamsdeel.
Wetenschappelijke onderzoeken
Er worden wereldwijd steeds meer wetenschappelijke onderzoeken uitgevoerd en bewijzen gevonden dat Triggerpoints een zeer grote rol spelen bij acute en chronische pijnklachten. De prikkels komen binnen op het ruggenmerg, als dit lang genoeg duurt en intensief genoeg is, kan dit leiden tot Segmentale Sensitisatie en uiteindelijk Centrale Sensitisatie Pijn. De klachten breiden zich steeds maar uit in het lichaam. Hierbij wordt het zenuwstelsel steeds gevoeliger voor pijnprikkels en wordt de drempelwaarde voor pijn steeds lager en makkelijker geactiveerd.
Dit heeft tevens een negatieve invloed op zowel de fysieke als mentale gezondheid. Het gevolg hiervan is dat de pijn die gevoeld wordt, extreem onaangenaam kan zijn en zich steeds verder kan verspreiden over het lichaam. De nachtrust kan ernstig worden verstoord, waardoor het lichaam niet meer goed kan herstellen. Door de pijn en de verslechterde nachtrust kunnen zij aan de basis van mentale klachten staan.
‘Deze tekst is een samenvatting van de prachtige wetenschappelijke studies van: Travell and Simon’s – Jan Dommerholt & Fernández-de-las-Peñas et al. – Vele anderen en onze Belgische collega’s Jan Pattyn & Kris Demanet.’
Bronnen / boek: Trigger Point Dry Needling; An Evidence and Clinical-Based Approach second edition(2018). ISBN 978-0-7020-7416-5
Triggerpoints zijn een constante bron van abnormale prikkeling op het zenuwstelsel. Het zenuwstelsel raakt overbelast en ontregeld. Hierdoor geeft het veel te snel prikkelingen door, daardoor voelen we sneller en heftiger pijn.
De Fascia wordt ontlast en de trekkrachten worden genormaliseerd. Hierdoor kan de Fascia zijn functie beter uitvoeren en mobiliteit en stabiliteit geven aan de weefsel.
Triggerpoints geven verkortingen van de spiervezels. Hierdoor kan er lokaal een te hoge trekbelasting in het peesweefsel en op de aanhechtingsplaats ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan: schouderklachten, hielspoor, tennisarm, achillespees problematiek.
Triggerpoints zorgen voor een verminderde coördinatie en een afname van kracht in de aangedane spieren.
Triggerpoints zorgen ervoor dat een gewricht niet optimaal kan functioneren en daardoor kan gaan blokkeren. Daardoor kan de beweeglijkheid afnemen. Ook andersom is mogelijk, een geblokkeerd gewricht kan verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van Triggerpoints.
Veel spieren hechten aan op andere nabij gelegen spieren, doormiddel van Fasciale verbindingen. Door een te hoge spanning in de ene spier, trekt hij aan de andere aangrenzende spier(en) . Daardoor kan de spieren zijn mobiliteit en functionaliteit verliezen en daardoor ook Triggerpoints kunnen ontwikkelen.
Pijnklachten heb een negatieve invloed op het dagelijks functioneren. Constante pijn zorgt ervoor dat mensen minder gaan bewegen. Minder bewegen zorgt weer voor meer pijn en kunnen mentale klachten veroorzaken.
Heeft u nog meer vragen? Neem contact op.
